Gacek brunatny, który zamieszkał w budce dla ptaków

Nietoperze to jedyne ssaki, które potrafią poruszać się lotem aktywnym. W Polsce żyje ich zaledwie 25 gatunków, a mimo to mnie jako ornitologowi oznaczanie ich wszystkich ciągle jeszcze wydaje się „wyższą szkołą gotowania na gazie”. Wszystkie krajowe nietoperze podlegają ścisłej ochronie gatunkowej. Ochrona ta nie bierze się znikąd. Po pierwsze - zwierzęta te stanowią jedną z najbardziej zagrożonych wymieraniem grup ssaków; po drugie - są niesamowicie pożyteczne. Ponieważ nie jestem specjalistą w dziedzinie chiropterologii (nauka zajmująca się badaniem nietoperzy), powiem w wielkim skrócie, że to, co ptaki robią dla nas, dla naszego dobra w dzień, nietoperze czynią w nocy. Wszystkie krajowe gatunki nietoperzy są owadożerne a przy tym są one niebywale skutecznymi łowcami. Jeden nocek rudy w ciągu jednej nocy jest w stanie pożreć do 500 komarów, a borowiec wielki do 30 chrabąszczy (dane ze strony Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Nietoperzy www.oton.sylaba.pl – stronę tę polecam szczególnej uwadze, gdyż tworzą ją profesjonaliści). O nietoperzach trzeba koniecznie wiedzieć to, że do lokalizowania swych ofiar oraz do poruszania się w ciemnościach korzystają z echolokacji: emitują dźwięk (niesłyszalny dla ludzkiego ucha), który po odbiciu się od ofiary bądź jakiegoś przedmiotu powraca do ucha nietoperza, dzięki czemu zwierzę zna jego dokładne położenie. W podobny sposób działają współczesne radary czy sonary.

O nietoperzach krąży kilka negatywnych mitów, które trzeba w tym miejscu koniecznie obalić:

1. Nietoperze nie wplątują się we włosy !

2. Nietoperze nie atakują ludzi a nasz krajowe gatunki nie piją krwi ani innych, zwierząt ani ludzi.

3. To prawda, że niektóre nietoperze mogą przenosić wściekliznę, jednak wtedy nie atakują z powietrza. Jedynie osłabione osobniki, dające się bez większego problemu złapać ręką, mogą pokąsać – dlatego należy wystrzegać się chwytania tych zwierząt bez osłony rękawic, a najlepiej w ogóle pozostawić je w spokoju.

Budka trocinobetonowa specjalna dla nietoperzy

Nietoperze można zachęcić do zamieszkania w naszych ogrodach poprzez dostarczenie im odpowiednich skrzynek, w których zwierzęta te będą odpoczywać w ciągu dnia lub założą kolonie rozrodcze. Skrzynki takie przypominają spłaszczone pudełka z wąskim otworem wejściowym w dolnej części. Obecnie stosuje się kilka modeli takich skrzynek. Budowane są z desek lub trocinobetonu. Jakość materiału do budowy powinna być jak najlepsza, ponadto deski po wewnętrznej stronie koniecznie muszą być – inaczej niż w budkach lęgowych dla ptaków - wyheblowane albo obite siateczką metalową lub plastikową. Ważne, by siateczka po pewnym czasie się nie siepała, ponieważ w taką nietoperze mogłyby się pozaplątywać i zginąć. Skrzynki dla nietoperzy wieszamy na drzewach 3-4m nad ziemią oraz na budynkach, najlepiej pod okapami.

Hibernujące w piwnicach nietoperze: 1 nocek Natterera i 3nocki rude

Jeśli mieszkamy na wsi i dysponujemy głęboką piwnicą, do której często nie zaglądamy i, co więcej, nie ma w niej pieca (zbyt ciepło), to możemy ją przeznaczyć – dodatkowo - na zimowisko dla nietoperzy. Wystarczy wtedy w jednym oknie zamontować płytę z maleńkim otworem, przez który nietoperze będą mogły się przedostać do środka; wystarczy, jeśli otwór będzie miał 2/10 cm. Oczywiście nikt nie będzie nam w stanie zagwarantować, że nietoperze na pewno z naszej piwnicy skorzystają. Jeśli jednak tak by się stało, to trzeba pamiętać, że podczas zimowego letargu nietoperze nie mogą być budzone i płoszone, bo zginą… Jeśli uda się nam raz zaprosić nietoperze do naszej piwnicy, możemy być pewni, że będą tam powracać przez kolejne lata, tym bardziej, że pomimo małych rozmiarów są to zwierzęta dość długowieczne.

Nietoperzowa galeria

• 

  Budka dla nietoperzy z desek

• 

  Budka dla nietoperzy z desek inny wariant

• 

  Budka dla nietoperzy wydrążona w pniu