Rezerwat Jezioro Drużno został utworzony w roku 1966 w celu ochrony miejsc lęgowych ptactwa wodnego i błotnego. Powierzchnia rezerwatu wynosi 3 021,6 ha, w jego skład wchodzi tafla jeziora Drużno (Druzno) oraz otaczające ją szuwary trzcinowe i lasy olsowe. Jest to miejsce wyjątkowe w skali kraju, a może i całej Europy (osobiście nazywam je „Polską Amazonią”); jest tak unikatowe, że oprócz rezerwatu zostało objęte ochroną w ramach sieci Natura 2000 oraz konwencji Ramsarskiej.

Jezioro Drużno swym wyglądem nie przypomina większości jezior w Polsce. Zdecydowana większość tafli tego jeziora porośnięta jest nymfeidami, czyli roślinami o pływających liściach: grzybieniem, grążelem a także bardzo rzadkim grzybieńczykem (jest to najdalej na północ wysunięte stanowisko tej rośliny w Europie). Piękno grzybieńczyka najlepiej podziwiać z daleka. W okresie kwitnienia zmienia on kolor jeziora z zielonego na żółty.

Występuje tu wiele gatunków ptaków wodnych, zarówno w okresie lęgowym, jak i w czasie wędrówek. Do najznamienitszych gatunków lęgowych należą: rybitwa białowąsa, bielik, zausznik, zielonka, kropiatka, żuraw, błotniak stawowy i - chyba najważniejsza i najrzadsza - podgorzałka, kaczka, której liczebność w latach 80 spadła o ponad 90%! Zaledwie 3 pary tej kaczki lęgną się w ostatnich latach w rezerwacie (przez wzgląd na ich bezpieczeństwo nie mogę zdradzić, w którym miejscu). Oczywiście lista gatunków lęgowych jest o wiele większa.

Rezerwat jest praktycznie zamknięty dla turystów. Są jednak dwa sposoby, by podziwiać to fenomenalne miejsce.

1. Rejs Kanałem Elbląskim, który biegnie przez środek jeziora. W tym miejscu trzeba mocno podkreślić, że można się poruszać wyłącznie po kanale, poza nim obecność turystów jest nielegalna, co dla nieproszonych gości, ze względu na częste patrole policji rzecznej może skończyć się mandatem.

2. Ścieżka dydaktyczna i wieża widokowa w południowej części rezerwatu. To zdecydowanie najlepsze miejsce dla obserwacji ptaków na jeziorze. Z wieży mamy widok na kolonię mewy śmieszki (około 2000-4000 par), wokół której praktycznie koncentruje się życie reszty awifauny wodno-błotnej Drużna. Na wieżę proponuję zabrać lunetę ze statywem – będzie bardzo pomocna w obserwacji na duże odległości.

Ścieżka dydaktyczna jest od lat - niestety - nieukończona, brakuje tablic informacyjnych, a sama dróżka jest podziurawiona przez bobry, karczowniki i norki, trzeba więc uważać, by nie skręcić sobie kostki. Spacer zaczynamy w prawdziwym i dzikim lesie olsowym, następnie dochodzimy do rzeki Dzierzgoń, tej samej, po której wędrował niegdyś św. Wojciech, by nawracać pogańskich Prusów. Idąc wzdłuż rzeki, dotrzemy do wieży widokowej – dalej jest tylko woda i iść się już nie da.

Na terenie rezerwatu prowadzona jest gospodarka rybacka, podlega ona jednak silnym restrykcjom. Wędkowanie z brzegu jest surowo zabronione. Jedynie w okresie jesiennym, tyj. od września, w miejscowej przystani rybackiej można odpłatnie wynająć łódkę i wędkować (dopuszczalne są tylko przynęty sztuczne; obowiązują znaczące limity oraz wymiany ochronne, np. można zabrać maksymalnie 2 szczupaki nie mniejsze niż 50 cm i nie większe niż 80 cm), Dojazd do ścieżki nie jest łatwy i na pewno utrudniony, jeśli poruszamy się samochodem – utrudnienie to zakazy wjazdu w pobliżu rezerwatu, które nie dotyczą tylko mieszkańców. Najlepszym środkiem transportu na żuławach wokół Drużna będzie więc rower.

Koordynaty GPS początku ścieżki dydaktycznej: 54*03’54’’N 19*27’05E