Bezpieczny wodopój
Wielu z nas dokarmia ptaki zimą, często natomiast zapominamy, albo wręcz nie wiemy, że nasza pomoc może być im potrzebna także w innych porach roku, przede wszystkim latem. Chodzie oczywiście nie o dokarmianie, lecz o dostęp do wody. Dostęp do źródła wody pitnej to kluczowa sprawa dla przeżycia wielu gatunków zwierząt, w tym także ptaków, zwłaszcza w okresie letnich upałów. Za wodopój służą ptakom wszystkie znajdujące się w najbliższej okolicy rzeki, jeziora, stawy, rowy melioracyjne a także kałuże powstałe na skutek opadów atmosferycznych. Te ostatnie są jednak wodopojem krótkotrwałym, ponieważ stosunkowo szybko wysychają i ptaki muszą rozglądać się za nowym źródłem wody. Oprócz picia wody patki często zażywają kąpieli. Ma to niebagatelne znacznie dla utrzymania ich piór w należytej czystości, tym samym stanowiąc naturalną ochronę przed pasożytami.
Wodę najtrudniej znaleźć ptakom w miastach i na terenach przekształconych przez człowieka. Obecnie ulice i chodniki w miastach są zazwyczaj dobrze skanalizowanie, co pozwala szybko odprowadzić wodę z opadów. Ptaki często muszą pokonywać duży dystans w poszukiwaniu wody. Naraża je to na wycieńczenie, a także na liczne niebezpieczeństwa ze strony drapieżników.
Ptak, który znajdzie bezpieczny wodopój, często do niego powraca. Bezpieczne źródło wody zazwyczaj też dodatkowo uatrakcyjnia teren, dlatego wiele ptaków zakłada w pobliżu gniazda. Z pewnością można oczekiwać, że nieopodal wodopoju stale będziemy spotykać tych skrzydlatych gości.
Bezpieczny wodopój dla ptaków można też przygotować w ogrodzie. Można to zrobić na kilka co najmniej sposobów.
Miska lub kuweta.
Najprostszym sposobem jest wystawienie miski lub metalowej kuwety napełnionej wodą. Woda nie powinna być zbyt głęboka; wystarczy około 2-3 cm, ponieważ taka głębokość umożliwia ptakom kąpiel. Miskę trzeba ustawić w cieniu, żeby woda nie parowała zbyt szybko. W wyborze miejsca najlepiej kierować się takimi samymi kryteriami, jak przy zakładaniu zimowego karmnika, czyli ustawić miskę tak, żeby odległość do gęstych krzewów była mniejsza niż do koron wysokiego drzewa, ale na tyle duża, by uniemożliwić kotu doskoczenia do pijącego czy kąpiącego się ptaka.
Kuwety i misy mają jednak wady. Nawet jeśli stoją w cieniu, woda stosunkowo szybko z nich wyparowuje. Zaradzić temu może połączenie miski z butlą służącą jako zasobnik na wodę, jak ma to miejsce w przypadku karmnika automatycznego, z tym, że tu zamiast ziaren do butli nalewamy wodę. Takie rozwiązanie odciąży nas od konieczności nieustannego dolewania wody do miski.
Poidełko
Innym rozwiązaniem jest zakup specjalnego poidełka, na przykład dla papug. Dzikie ptaki prawdopodobnie dość szybko nauczą się z niego korzystać, zwłaszcza jeśli będzie ono stało w pobliżu karmnika.
Oczko wodne lub fontanna Przykład jak przystosować oczko wodne dla ptaków (przekrój)
Oczko wodne lub fontanna to idealne połączenie wodopoju z ogrodową estetyką. Często wystarczy dostosować istniejące już w naszych ogrodach obiekty do ptasich potrzeb. Jeśli nasze oczko ma być bezpiecznym wodopojem, trzeba ptakom odpowiednio przygotować miejsce, z którego będą się mogły bezpiecznie napić lub wykąpać. Najprościej jest ustawić w oczku częściowo zanurzoną deseczkę (maksymalnie do 3cm pod wodę); zamiast deseczki można też ułożyć odpowiednio zanurzony kamień. Dobrze, jeśli ptak będzie miał z tego miejsca dobry widok na otoczenie, co umożliwi mu szybką reakcję na ewentualny atak drapieżnika.
Przy dostosowywaniu oczka warto pamiętać, że otaczający je wysoki szuwar lub inna roślinność, to idealna kryjówka dla kota chcącego upolować ptaka. Dlatego deseczka czy kamień, z którego ptak pije, powinny być od nich na tyle oddalone, żeby uniemożliwić kotu wykonanie zabójczego skoku.